Viết kỷ niệm ngày hội chè thế giới 21.05

Dưới tiết trời mùa Xuân đẹp ở Miền Bắc Việt Nam vào một ngày trời mát dịu chúng tôi tới thăm một bạn lớn tuổi- Anh A ở Thái nguyên, ông là một người đã có thâm niên làm Trà với truyền thống gia truyền đã 5 đời ở Đài Loan. Trong chúng tôi trăn trở về nền văn hóa trà Đạo ở Việt Nam thời hiện đại cũng như những câu hỏi về Nền văn hóa trà Việt Nam hiện nay. Ngồi bên tách trà thơm thoảng mùi hương lan làm từ Trà Búp măng tím ở Tả Thàng- Mường Khương, câu chuyện như ùa về cùng chúng tôi. Những câu hỏi chợt đến. Văn Hóa Trà ở Việt Nam đã đủ đáp ứng cho nhu cầu thưởng thức Trà của người dân Việt? Đúng hơn chúng ta đã thực sự đưa Trà thành một văn hóa Trà đạo truyền thống mang những nét tinh túy về văn hóa như ở các nước bạn Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc… đã từng phát triển. Chúng ta thiếu điều gì trong phát triển nền văn hóa Trà ở Việt Nam. Phải chăng việc học hỏi bê nguyên những cách pha trà, thưởng trà như của Trung Quốc, Nhật Bản có phù hợp với văn hóa trà Việt. Rồi người Việt chúng ta đã thưởng thức được chất thanh tao, tinh túy và những mùi hương thơm đặc biệt của Trà chưa?

Ngày nay Trà đã thành một thức uống không thể thiếu trong nền văn hóa Á Đông và đặc biệt tại Việt Nam, cùng Café thì Trà là hai thức uống và là văn hóa không thể thiếu của người dân Bắc Bộ. Nhưng dường như nền văn hóa và các sản phẩm Trà còn non trẻ của Việt Nam chưa đủ để đáp ứng nhu cầu thưởng thức Trà thực sự của 90 triệu người dân Việt mà trong số đó có tới 60 triệu người ở lứa tuổi cần một thức uống hàng ngày tốt cho sức khỏe, cải thiện tinh thần thay cho nhưng thứ nước đậm đậm,ngọt ngọt, lờ lợ được đóng lon của các công ty công nghiệp mà kết quả của chúng là chứng tiểu đường, mỡ máu và vô số chứng bệnh khác do thừa gluco. Rồi khi thưởng thức một buổi biểu diễn pha Trà, ta chỉ thấy những hình tướng, những phong cách phô trương về Trà mà thực sự không cảm nhận được sự tinh túy của Trà. Dường như chúng ta còn thiếu điều gì đó, phải chăng đó là sản phẩm Trà tinh túy, thuần tự nhiên không phải dùng hóa chất phân bón và hấp thụ trọn vẹn tinh khí thần của Trời Đất. Hay phải chăng chúng ta chưa quảng bá Văn Hóa Trà Việt phù hợp với người Việt.

Chúng tôi cùng tranh luận và thống nhất với nhau rằng, muốn có Trà Đạo thì trước hết phẩm Trà phải ngon, phải tinh túy mang tinh thần Đạo thực sự từ người làm Trà cho đến người thưởng trà. Nếu chúng ta quá lạm dụng các Trà dùng sản xuất một cách đại trà thì chất lượng chỉ là vị chát, đắng của Tanin nổi trội mà không hiển lộ được nét thanh thoát, mùi hương đặc trưng của Trà. Tại sao trà Sen Tây hồ lại thơm ngon đến vậy, phải chăng vì hương sen đã làm thanh lọc những mùi, vị còn khuyết thiếu trong Trà. Sen mọc trong bùn nhưng thanh tịnh không nhuốm bùn. Trà Sen Tây Hồ là sản phẩm đặc trưng những gì tinh túy của nước, hương sen và vị đậm chát của Trà mang đậm mùi đất, nước hồ Tây và sen.. của Hà Thành. Chúng ta còn thiếu những sản phẩm tinh túy của Trời Việt, những sản phẩm mà hấp thụ Thiên khí tự nhiên của Trời. Nhưng thực sự chúng ta đâu có thiếu, ở những vùng núi cao như Sơn La, Lai Châu, Lào Cai… vẫn còn những cây trà cổ thụ lâu năm hàng trăm năm tuổi đầy sinh khí. Trái với Trà trồng theo canh tác, trà cổ thụ chỉ mọc tự nhiên hòa hợp với tự nhiên. Chúng tôi cùng thưởng thức những phẩm trà của các bạn nhóm Tiên Thiên Trà làm ra và thưởng thức cái hương vị Trà mang thơm, vị ngọt, hơi ẩm của Đất trời Tây Bắc Việt Nam. Trà Tiên thiên của các anh chị công ty đầu tư Cổ phần Tiên Thiên trà Việt Nam là trà cổ thụ có nguồn gốc từ vùng núi cao Tả thàng- Mường Khương. Nhưng không chỉ đặc biệt về nguồn gốc tự nhiên từ trà Cổ thụ san tuyết mà Trà Tiên thiên còn cho thấy tinh thần Đạo trong đôi tay những người thợ Trà thực sự. Dưới bàn tay con người, đặc biệt những người có tâm thức trong lành, nhẫn nại và yêu tự nhiên, cây trà được chế biến, đào luyện qua quá trình đầy khổ luyện gian nan qua bao lần vò, bao lần phơi, nhờ nắng gió mà phần nước trong lá trà và búp trà cổ thụ được tinh lọc để chỉ còn lại những phẩm trà khô giữ lại tinh túy của cây trà. Tùy theo loại trà có quy trình sấy, phơi khô, lên men tự nhiên, diệt men, sao trà… mà chúng ta có những loại trà khác nhau. Dù tên gọi khác nhau nhưng các bạn Trà đều sẽ hòa cùng con người ở các trạng thái phù hợp nhất để thăng hoa. Này là những búp trà măng tím mang đầy tinh thần của Thiên Khí trời đất Việt giúp tăng sức khỏe trí não, tinh thần sảng khoái, này là Hồng trà với màu nước đỏ đặc trưng bồi bổ sức khỏe, này là búp trà lên men làm từ nguồn trà Shan cổ thụ sạch mà bên nước ngoài chúng ta gọi là trà Phổ Nhĩ mang lại vị đậm đà của Đất cùng những chất men được làm khô trong trà giúp làm ấm Trung tiêu, vượng Tỳ vị tăng cường sức khỏe tiêu hóa. Rồi là Lục trà với vị chát vừa phải, đậm đà mang trong mình các hoạt chất chống gốc tự do ức chế các căn bệnh của thời đại như ung thư, tiểu đường, Gút…

Tôi hỏi anh A: Trà Đạo thực sự ở đâu? Nó có phải là cách thức Pha trà phô diễn, nó có phải là những dụng cụ, ấm trà phức tạp đắt tiền hay không. Câu trả lời là tinh thần kết tinh trong phẩm Trà kết hợp với tinh thần Đạo của người uống trà? Đúng như vậy Trà tuyệt phẩm trước hết phải làm ra từ đọt trà tinh khiết, trong sạch mang trong mình khí chất của Đất trời mà còn phải có kỹ thuật chế biến Trà đúng cách bí truyền từ từ những người có tình yêu với Trà. Chỉ với tình yêu tha thiết và trân trọng Trà người ta mới kiên nhẫn thức khuya dậy sớm, nâng niu trà, đôi khi vò trà mạnh tay nhưng với tinh thần yêu thương đó người làm trà như vỗ về búp trà, lá trà, trò chuyện cùng Trà để những em bé trà biết được rằng các bạn ấy đang trong hành trình trở thành những phẩm trà tuyệt hảo đến với con người yêu trà thưởng trà. Khi trà Tiên Thiên cổ thụ được trải qua quá trình tinh luyện như vàng ròng, chúng ta có các phẩm trà khác nhau phù hợp với nhu cầu con người.

Chúng tôi còn nhận ra rằng Trà đạo đâu phải là các kỹ thuật pha trà phức tạp rườm ra, nó chỉ đơn giản là khi con người chúng ta tĩnh tại, hòa hợp với thiên nhiên, sống thuận tự nhiên quay trở về với bản thể của chính mình. Khi uống trà tâm tình bên bạn bè, chúng ta bỏ đi những phiền muộn trong đời sống, lắng tâm sâu cùng trà. Tự trong trà cổ thụ Tiên Thiên đã có sự sâu lắng, nhẹ nhàng, khinh an và những hương vị thơm tự nhiên như mùi lan rừng, mùi hoa nhài, mùi cỏ, mùi đất, mùi cháy … Chỉ khi tĩnh tại và sâu lắng chúng ta mới cảm nhận rõ những mùi, những vị đặc trưng của Trà. Và sau những tách trà những người bạn tri kỷ ngồi bên nhau dường như gắn bó với nhau hơn và gắn bó với đất trời Việt, thêm yêu quê hương mình. Theo tôi chỉ đơn giản vậy là Đạo vì các cách dùng hình tướng trong Trà Đạo chỉ có mục đích đào luyện tâm người uống trà quay về với kỷ luật của Tâm, nhưng khi tâm đã tự nhiên sâu lắng trong chén trà, tâm đã yêu thương và hòa với thiên nhiên thì tâm đã tự mình an nhiên về với chính mình. Như vậy một phẩm trà làm tốt tự nó đã là một phần của Đạo.

Ra về sau chuyến tâm sự uống trà cùng những người bạn yêu trà như anh An và các bạn nhóm Tiên thiên khiến chúng tôi hiểu hơn về Trà, tầm quan trọng của kỹ thuật làm trà và ý nghĩa đích thực của Trà. Chúng Tôi khát khao rằng những sản phẩm Trà Việt sẽ sớm góp mặt vào hành trình của Đất mẹ Việt Nam, mang lại sự có ích cho sức khỏe cho người Việt và tinh thần văn hóa Việt được tái khám phá và phát triển sâu sắc hơn.

Tác giả: Facebook anh Trần Kiến Quốc