Trầm hương là gì?

Theo khái niệm dân gian, Trầm hương được hình thành từ hương trời bay theo gió rồi đáp xuống những “vết thương” của cây Dó Bầu sau đó quyện vào lớp nhựa chảy ra từ những vết thương ấy mà hun đúc tạo nên Trầm. Đây có phải là định nghĩa chính xác của loài cây quý hiếm này không?

Trầm hương là gì?

Có hai cách định nghĩa trầm hương là gì Sinh học lại định nghĩa Trầm Hương là một khúc gỗ có nhiều nhựa thơm sinh ra từ thân của cây Dó bầu – loài cây mọc phổ biến ở những khu rừng già miền Nam Việt Nam. Khi Dó bầu bị thương do chiến tranh, thiên tai hay con người hủy hoại, từ thân cây tiết ra một lớp nhựa thơm có tác dụng tự chữa lành vết thương của mình. Ở phần vết thương ấy dầu được tích tụ lại hình thành một loại gỗ quý có hương thơm nhè nhẹ, gọi là Trầm hương.

Còn khoa học lại định nghĩa Trầm theo một cách khác, đó là một số loại cây Dó (Aquilaria) – thuộc họ Trầm (Thymelaeaceae) trong giai đoạn sinh trưởng chịu những tác động từ bên ngoài sinh ra dầu. Lớp dầu này dần tan ra làm biến đổi các phân tử gỗ, kết quả là tạo nên những phần gỗ nhiều màu sắc như nâu, xám, đen, chàm.

Với nhiều tính chất từ cứng đến giòn rồi mềm, dẻo.. hay nhiều mùi vị như thơm, cay, chua, ngọt, đắng… hay nhiều hình dạng được thể hiện qua các loại Trầm như Trầm Mõ, Trầm Trai Kiến, Trầm Đá Da, Trầm Đế, Trầm Mắt Tử và ở nhiều vị trí có thể là ở thân, ở rễ hoặc ở bì. Tóm lại đó chính là những đặc điểm của Trầm hương (Agarwood).

Nguồn gốc và cách hình thành

Trầm hương được phân thành 2 loại là Trầm hương tự nhiên và Trầm hương nhân tạo do nuôi cấy. Quá trình hình thành của 2 loại Trầm hương này khác nhau như thế nào?

Trầm hương tự nhiên có quá trình hình thành do tự nhiên. Bình thường gỗ cây Dó bầu không mùi, màu trắng nhưng khi bị các tác nhân bên ngoài làm tổn thương như sét đánh, mảnh bom, đạn chiến tranh găm vào làm thân cây có vết thương thì cây sẽ tự tiết ra một loại nhựa để điều trị vết thương của mình, lâu dần dưới xâm nhập của nấm và môi trường bên ngoài, chất nhựa này sẽ biến đổi thành tinh dầu tỏa ra hương thơm. Đó được gọi là Trầm hương. Trầm hương ở cây Dó bầu còn sống có màu sắc sáng bóng hơn được gọi là Trầm Sinh; trầm hương kết tinh từ cây Dó bầu đã chết hay những cây Dó bị mục được gọi là Trầm Rục.

Trầm hương nhân tạo (Trầm nuôi cấy) hình thành từ những tác động trực tiếp của con người lên thân cây Dó để cây bị thương và tiết ra nhựa trầm. Nhờ sự chủ động này mà con người có thể sản xuất một số lượng lớn trầm hương phục vụ cho nhu cầu của mình.

Ý nghĩa của Trầm hương

Người ta thường mua Trầm hương để dâng lên Tam Bảo thể hiện lòng thành kính của mình bởi lẽ Trầm mang những tầng ý nghĩa vô cùng sâu sắc:

• Tăng cường sự tập trung, thanh lọc tinh thần để các giác quan nhạy bén hơn, khai mở tầm hiểu biết;
• Là một trong số ít các mùi hương có khả năng hiện thực hóa mong muốn của người trần mắt thịt khi đến cầu nguyện thánh thần;
• Trầm Hương thường được dùng trong các nghi lễ quan trọng;
• Đốt Trầm hương cũng là một trong những cách để tăng khả năng tập trung khi nhập thiền, khai mở luân xa hiệu quả.

• Trầm hương có tốt không?

  Chẳng phải tự nhiên mà loại gỗ này được mệnh danh là một trong số những loại gỗ quý hiếm. Thời gian chính là vấn đề lớn nhất, để hình thành được Trầm Hương phải trải qua ít nhất vài chục năm, có loại đến mấy trăm năm. Thêm nữa, Trầm hấp thụ linh khí từ Đất trời nên mới có những tác dụng tuyệt vời như giải tỏa căng thẳng, chữa bệnh, trị côn trùng đốt… Trầm còn có hương thơm tự nhiên, dịu nhẹ, dễ chịu giúp xua tan mọi mệt mỏi trong cuộc sống.
  Xem thêm trầm hương có tốt không

  Cách phân biệt Trầm hương

  Trên thị trường xuất hiện rất nhiều sản phẩm gắn mắc Trầm hương tự nhiên, Trầm hương thật. Tuy nhiên lại không có gì đảm bảo điều đó. Dưới đây là 2 cách nhận biết gỗ Trầm hương mang đến kết quả chính xác nhất.

  Màu sắc

  Những sản phẩm làm từ Trầm hương thật bao giờ cũng mang màu sắc rất tự nhiên, mộc mạc và không bóng bẩy. Cây Dó Bầu lúc chưa hình thành Trầm có màu trắng ngà, sau đó tùy thuộc vào lượng dầu Trầm chứa trong gỗ của cây Dó nhiều hay ít mà Trầm có màu đen, nâu hay vàng. Tóm lại lượng dầu càng nhiều thì màu sắc của Trầm Hương càng sẫm. Khi dầu trầm đạt đến một mức độ nhất định thì Trầm hương chìm nước, hàm lượng dầu chiếm từ 80% – 90% thì trầm sẽ chìm và được xếp vào Trầm hương loại 1.

  Mùi vị (Trầm hương có mùi gì?)

  Trầm hương có vị đắng, tuy nhiên tùy vào khu vực phân bố cây Dó mà Trầm có vị khác nhau. Trầm nhiễm nhiều dầu thì khi đốt lên sẽ cảm nhận được hương thơm ấm ngọt, không hắc, không nồng và đọng lại rất lâu. Trầm hương nguyên khối có mùi thơm sống bạn sẽ cảm nhận được sự dịu nhẹ, thanh thanh như cảm giác mật ong hòa quyện với hương của cây cỏ, đọng lại lâng lâng vô cùng khó tả.

  Khi thử Trầm bằng cách đốt thì nên thử ở ngọn lửa xanh, chọn vùng nào Trầm hương có nhiều dầu. Chỉ nên đốt sơ để tạo khói, như vậy mới cảm nhận chính xác mùi của Trầm.
  Xem thêm về cách phân biệt trầm hương thật và giả