TỨ DIỆU ĐẾ LÀ GÌ?

(Trích giảng của Hòa Thượng Thích Nhật Quang)

Ý nghĩa Tứ Diệu Đế

“Tứ Diệu Đế” còn gọi là “Tứ Thánh Đế”.

Tứ: bốn.

Diệu: nhiệm mầu.

Đế: chắc thật.

Đây là bốn chân lý nhiệm mầu, vượt ngoài giới hạn thời gian và không gian, không hề thay đổi. Hàng Thanh Văn nương vào Tứ Diệu Đế mà giác ngộ, chứng bốn quả vị: Tu Đà Hoàn, Tư Đà Hàm, A Na Hàm, A La Hán.

Tứ Diệu Đế gồm hai phần:

Khổ, Tập → nhân quả thế gian (nhiễm).

Diệt, Đạo → nhân quả xuất thế gian (tịnh), đưa đến giải thoát sanh tử.

Khổ Đế – Chân lý về nỗi khổ

Phật dạy rằng tất cả chúng sanh trong ba cõi sáu đường đều phải gánh chịu khổ sanh tử. Các nỗi khổ được chia thành hai loại căn bản:

Khổ về vật chất: sanh, già, bệnh, chết.

Khổ về tinh thần: yêu thương xa lìa, oán ghét gặp gỡ, mong cầu không toại ý, khổ do năm ấm (sắc, thọ, tưởng, hành, thức) chi phối.

Nguồn gốc của các khổ đau này chính là chấp ngã – bám víu vào thân tâm năm uẩn mà cho là thật.

Tập Đế – Chân lý về nguyên nhân của khổ

Nguyên nhân tạo nên sanh tử chính là phiền não. Phiền não tuy vô lượng nhưng gốc rễ là tam độc: tham, sân, si. Từ đó phát sinh các kiết sử trói buộc, khiến chúng sanh luân hồi trong ba cõi.

Cội gốc của tam độc chính là si mê – mê lầm chấp ngã. Vì chấp thân này là thật nên phát sinh đủ tham ái, sân hận, lo sợ và khổ đau.

Muốn đoạn trừ nhân sanh tử, phải dứt vô minh, phá bỏ si mê chấp ngã. Khi si mê hết thì tham, sân cùng các phiền não khác cũng dứt theo.

Diệt Đế – Chân lý về sự diệt khổ

Khi tập nhân sanh tử chấm dứt, chúng ta đạt đến Niết Bàn – trạng thái an lạc, tịch tịnh.

Niết Bàn có hai loại:

Hữu dư y Niết Bàn: diệt phiền não nhưng thân ngũ uẩn vẫn còn.

Vô dư y Niết Bàn: chấm dứt cả phiền não lẫn thân ngũ uẩn.

Đây là mục tiêu tối hậu mà người tu Phật hướng đến.

Đạo Đế – Con đường diệt khổ

Con đường đưa đến Niết Bàn là Bát Chánh Đạo – tám nẻo chân chánh:

Chánh Kiến – thấy biết Tứ Đế như thật, lìa tà kiến.

Chánh Tư Duy – suy nghĩ về ly dục, vô sân, bất hại.

Chánh Ngữ – không nói dối, không ác khẩu, không hai lưỡi, không phù phiếm.

Chánh Nghiệp – hành động chân chánh, không sát sanh, trộm cắp, tà dâm.

Chánh Mạng – sống bằng nghề nghiệp lương thiện.

Chánh Tinh Tấn – siêng năng đoạn ác, tu thiện.

Chánh Niệm – thường quán thân, thọ, tâm, pháp.

Chánh Định – an trú tâm trong Tứ Thiền, đạt trạng thái tịch tịnh.

Tóm lại

Tứ Diệu Đế là bốn chân lý nhiệm mầu Đức Phật chỉ dạy:

Thấy rõ bản chất khổ đau (Khổ Đế).

Nhận ra nguyên nhân của khổ (Tập Đế).

Hướng đến sự chấm dứt khổ đau (Diệt Đế).

Đi theo con đường thực hành giải thoát (Đạo Đế).

Ai muốn thoát khỏi luân hồi sanh tử, đạt đến tự tại an lạc, thì phải lấy Tứ Diệu Đế làm kim chỉ nam. Đây là con đường chắc thật đưa đến giải thoát.

(Trích từ lời giảng của Hòa Thượng Thích Nhật Quang – Nguồn: ST)

Ý nghĩa Tứ Diệu Đế

Khổ Đế – Chân lý về nỗi khổ

Tập Đế – Chân lý về nguyên nhân của khổ

Diệt Đế – Chân lý về sự diệt khổ

Đạo Đế – Con đường diệt khổ

Tóm lại

Bài viết liên quan

MÊ LẦM TRONG PHẬT GIÁO

BÁT KHỔ (Tám nỗi khổ)

CHÚNG SANH CẦU QUẢ – Bước đầu học Phật – HT Thích Thanh Từ

GIỮ GÌN GIA BẢO – Trích Nhặt lá bồ đề – Tập 01 – HT Thiền sư Thích Thanh Từ.

DỪNG Ý NGHIỆP – Hòa Thương, Thiền Sư Thích Thanh Từ

Tại sao Đức Phật lại lạy một đống xương khô.???????

Để lại một bình luận Hủy

Trí tuệ Phật Pháp

TỨ DIỆU ĐẾ LÀ GÌ?

Ý nghĩa Tứ Diệu Đế

Khổ Đế – Chân lý về nỗi khổ

Tập Đế – Chân lý về nguyên nhân của khổ

Diệt Đế – Chân lý về sự diệt khổ

Đạo Đế – Con đường diệt khổ

Tóm lại

Bài viết liên quan

MÊ LẦM TRONG PHẬT GIÁO

BÁT KHỔ (Tám nỗi khổ)

CHÚNG SANH CẦU QUẢ – Bước đầu học Phật – HT Thích Thanh Từ

GIỮ GÌN GIA BẢO – Trích Nhặt lá bồ đề – Tập 01 – HT Thiền sư Thích Thanh Từ.

DỪNG Ý NGHIỆP – Hòa Thương, Thiền Sư Thích Thanh Từ

Tại sao Đức Phật lại lạy một đống xương khô.???????

Để lại một bình luận Hủy

Đăng nhập