Xuân Phụng Hoàng Tập 1 – HT Thích Thanh Từ

TẠI SAO CÓ TÊN NÚI PHỤNG – HOÀNG ?

Hòa Thượng, Thiền Sư Thích Thanh Từ .

Đây, tôi kể cho quí vị nghe, có vẻ hơi huyền hoặc một chút.
Nhưng trên thế gian này chuyện hư thực đổi thay không lường được, mới thấy là hư đã biến thành thực, rồi thực cũng có thể biến thành hư.

Vì vậy tôi sẽ nói lý do gì núi này tên “Phụng Hoàng”.
Trước hết tôi nói lý do tôi xin đất ở đây để xây Thiền viện.
🍁 Từ buổi ban đầu, năm 1986, tôi rời Chân Không về lại Thường Chiếu.
Những năm đó ở Thường Chiếu cây cối còn lưa thưa, nắng nôi nhiều.
Về đó tôi chịu không nổi khí hậu khắc nghiệt nên đau hoài.
Vì vậy, cuối năm 1986, chư Tăng Ni dưới đó đề nghị tôi lên Đà Lạt nghỉ, thay đổi không khí coi có hết bệnh hay không.
Tôi lên Đà Lạt ở cái thất sau chùa Quan Âm, định nghỉ vài ba tháng cho khỏe.
Khi tôi lên nghỉ đó, mục đích là dưỡng bệnh.

Nhưng rồi một đêm – đây là chuyện huyền hoặc – tôi ngủ nằm mộng thấy một con chim phụng hoàng thật to.
Nó bay sà sà trên đầu tôi.
Thấy vậy tôi lấy hai tay ôm cổ nó.
Ôm được cổ chim phụng hoàng tôi mừng quá.
Nhìn dưới chân thấy con sư tử đen bằng đồng, còn trên là ôm con chim phụng hoàng.
Tôi giật mình thức dậy, tự đoán mộng:
❤️ Chim phụng hoàng là điềm lành, mà mình ôm cổ chim phụng hoàng có lẽ mình có duyên ở Đà Lạt và sẽ làm một Phật sự đáng kể.
Còn dưới chân là con sư tử đen nhỏ, tôi nghĩ đó là duyên giảng dạy ở Thường Chiếu, vì sư tử tượng trưng cho việc giảng dạy giáo pháp Phật, pháp Phật nói ra như tiếng rống sư tử.

Nhưng sư tử này nhỏ chớ không có lớn, nên tôi nghĩ, cái duyên ở Thường Chiếu tôi có, làm Phật sự được, nhưng ít thôi, còn cái duyên ở đây có lẽ là nhiều, là lớn.
Nghĩ vậy rồi tôi hết ngủ, ngồi nghĩ nếu mình có duyên ở trên này thì làm gì đây?
Tôi nghĩ ra, nếu có duyên ở đây mình lập cái Thiền viện. Thiền viện đó lập cách nào?
Thì đây là cuốn sổ nhật ký năm 1986 tôi còn ghi rõ ràng đêm đó, sau khi ngủ mộng rồi thức dậy.
Đây, tôi nói mấy cái tên đêm đó tôi đặt quí vị nghe.
Tôi chia ra hai khu vực. Nay nói khu ngoại viện trước. Tôi nghĩ chỗ tôi ở phải có cái hồ, phải tìm chỗ nào có hồ nước.
Ở dưới mé hồ là “Thủy Toạ đình”, tức là nhà thủy tạ.
Bên cạnh hồ sẽ có một con đường đi quanh, tôi đặt là “Nhiêu Khê lộ”, tức là con đường quanh quanh theo suối.
Rồi Tam quan, ở cổng dưới, phía trên tôi để bảng “Trúc Lâm”, bên dưới tôi để bảng “Bất Nhị môn” (cửa bất nhị).
Cái cổng ở trước Phật điện để là “Bảo Sở môn”.
Còn cái cổng giữa không để tên.
Bên này chánh điện là “Hồng Chung lâu”, bên kia “Đại Cổ các”.
Kế đó tôi đặt “Tham Vấn đường” là chỗ chúng ta đang ngồi đây. Sau chùa tôi để “Tàng Kinh ốc”.

Đó là cái đêm tôi ngủ không được, thức dậy tôi ghi rõ ràng.

Rồi nơi mấy cái cổng tôi đặt liễn luôn, thành ra suốt đêm ngủ không được.
Đây là những đôi liễn tôi đặt từ năm đó mà bây giờ tôi bảo quí vị đọc.
Đôi liễn ở trước chùa:
🍁 “Thiếu Thất cửu niên đãi ngộ Thần Quang truyền tâm ấn.
Trúc Lâm thập tải dĩ tương Thập Thiện hoá nhân gian.”

Đọc đôi liễn này quí vị thấy tâm hồn tôi thế nào?
Đây là tôi đối chiếu, bên kia là Tổ Đạt-ma, bên này là Tổ Trúc Lâm.
Tổ Đạt-ma ngồi ở chùa Thiếu Lâm (hay là Thiếu Thất) chín năm đợi ai?
Đợi gặp ngài Thần Quang để truyền tâm ấn.
Như vậy Tổ từ Ấn Độ qua Trung Quốc chỉ truyền tâm ấn cho một người là hết duyên.
Còn bên này ngài Điều Ngự Giác Hoàng, tức là Tổ Trúc Lâm, ở trên núi mười năm để làm gì?
– “Dĩ tương thập thiện hoá nhân gian”, nghĩa là Ngài đem giáo pháp Thập thiện giáo hoá khắp cả nhân gian.
Như vậy thời của Tổ Đạt-ma sang Trung Hoa truyền đạo chỉ một thầy truyền cho một trò.

Nhưng ở Việt Nam, Thiền tông du nhập vào đến lúc hệ Trúc Lâm ra đời thì không còn hạn chế một thầy một trò nữa, mà phải đem truyền bá khắp nhân gian, mở rộng trùm khắp.

Tới đôi liễn thứ hai, tôi so sánh đức Phật với ngài Giác Hoàng:

🍁”Thế Tôn vi đông cung xả ngọc điện đáo Bồ-đề thành Chánh giác.
Giác Hoàng xử vương vị ly kim toà đăng Yên Tử giáo Tăng đồ.”

Ở đây có tánh cách hơi tự ái dân tộc một chút.
Tự ái ở đây không phải tự ái cuồng điên dại khờ, mà là để đem cái hay của chư Tổ Việt Nam ra so sánh đối chiếu, từ đức Phật cho đến các vị Tổ khác.
❤️ Nhìn về đức Phật, Ngài đang làm Đông cung Thái tử nhưng xả bỏ điện ngọc đi xuất gia, và sau Ngài thành Phật, tức là thành Chánh giác.
🩷 Ở Việt Nam mình, một ông Tổ là Điều Ngự Giác Hoàng, đang ở ngôi vua mà lìa toà vàng, đến núi Yên Tử để giáo hoá Tăng đồ.

Vậy, bên kia Phật là đông cung, bên này Tổ Việt Nam chúng ta là một ông vua, thì mình đâu có xấu hổ gì phải không?
Một ông vua đi tu được ngộ đạo rồi lên núi để giáo hoá Tăng đồ, bên kia vị đông cung đi tu được thành Phật. Như vậy, vị Giáo chủ là đông cung, vị Tổ Việt Nam là ông vua, đó cũng là một điều kỳ đặc của quê hương xứ sở mình mà ít ai để ý tới.

Qua mấy đôi liễn đó quí vị thấy tôi thế nào?

Tôi lúc nào cũng nghĩ đức Phật là cái gốc để chúng ta qui hướng về. Nhưng Phật niết-bàn hơn hai ngàn năm rồi, làm sao chúng ta biết đức Phật?
Vậy là nhờ sự truyền thừa của chư Tổ, nên ngày nay chúng ta mới biết được Phật. Nhưng lâu nay chúng ta có cái bệnh là học Tổ Trung Hoa, Tổ Ấn Độ, Tổ Nhật Bản mà Tổ Việt Nam thì ngó lơ không để ý gì tới.
Rồi nhiều khi mình có cái mặc cảm ở Trung Hoa, Nhật Bản các Tổ rất hay, còn ở Việt Nam không có gì hay hết.
Nếu ở Việt Nam không có gì hay thì tại sao Phật giáo Việt Nam lưu truyền tới bây giờ vẫn còn và người theo Phật giáo rất đông. Nói không có gì hay hết nghĩa là sao?
Như vậy là mình đã quên hết công ơn của người xưa, quên hết khả năng và đạo đức của người trước.
Bởi vậy nên tôi phải làm sống dậy những gì kỳ đặc của Tổ Việt Nam.
Nước Việt Nam chúng ta có tới tám mươi phần trăm dân số là Phật tử.
Như vậy sự truyền bá của các Tổ quá sâu rộng mà mình không biết gì hết, mình chỉ biết ở Trung Hoa, ở Nhật Bản, Ấn Độ, thì đó có phải là nhược điểm lớn lao của mình không?
Nếu xưa kia chư Tổ không truyền ở Việt Nam thì làm sao chúng ta ngày nay có duyên mà đi tu, có chùa mà tập tu, có được giáo lý mà hiểu.
Dĩ nhiên là phải có chư Tổ truyền thừa đặc biệt.
Vậy mà chúng ta lại quên hệ thống truyền thừa đó.
Thật là khuyết điểm lớn, phải không?
Bởi vậy khi thành lập Thiền viện Trúc Lâm tôi muốn nói lên rằng đây là Thiền viện tu theo đạo Phật, nhưng nó được truyền thừa từ chư Tổ Việt Nam cho đến ngày nay.
Nó không phải chịu sự hướng dẫn của những vị ở bên Nhật, ở Trung Quốc, mà trực tiếp là người Việt Nam. Đó là điều tôi nhắm.
Bởi vậy, những đôi liễn này, tuy tôi không giỏi về văn chương, nó không hay, nhưng tôi không cho ai sửa, vì đó là cái ý tôi muốn nói lên cho người sau biết.
Vậy mà quí chú ở đây một năm rồi vẫn không thuộc, có đáng trách không?
Điều tôi muốn nói, muốn nêu lên mấy chú lại không hiểu.
Nên tôi mới đặt câu hỏi để mấy chú ý thức rằng việc làm của tôi có lý do, có cái nhìn như thế nào.
Mấy chú ở đây phải hiểu tinh thần đó thì mới xứng đáng là người ở Trúc Lâm, chớ ở mà chỉ biết tu rồi thôi, không biết cái gì xung quanh mình hết!
Không tự hỏi tại sao Thầy bày ra như vậy, tại sao Thầy lập nên như vậy!
💜 Vậy là chính từ hình ảnh con chim phụng hoàng tôi thấy trong mộng rồi biến mộng thành cái thực.

Đêm đó, tôi ngồi dậy diễn tả Thiền viện Trúc Lâm bằng cách này cách kia rồi làm liễn luôn.
Lúc đó là năm 1986, đến năm 1993 là bao nhiêu năm?

À, bảy năm, trong bảy năm đó, không xin đất được, tôi tưởng rằng giấc mơ đã chìm trong lãng quên rồi.
Có khi nói chuyện với quí Phật tử thân tín, họ hỏi tôi: “Thầy xin đất Đà Lạt được chưa?”

Tôi nói: “Chắc là mộng, mộng là không có.”

❤️ Tôi khi mộng lại hứng làm đủ chuyện, còn ghi rõ ràng ngày giờ ở đây để quí vị biết đây không phải tưởng tượng, mà là sự thật của tôi.
🙏🙏🙏 Bởi giấc mộng thấy chim phụng hoàng nên khi được lên đây cất Thiền viện, tôi liền để tên núi là “Phụng Hoàng”, cho quí vị nhớ lý do gì mà có Thiền viện này.

Hòa Thượng, Thiền Sư Thích Thanh Từ .
Trích trong : Xuân Phụng Hoàng Tập 1 (2004).